วิทยาลัยวิชาการศึกษา บางแสน พ.ศ. ๒๔๙๘
ความเป็นมาก่อนจะมาเป็นมหาวิทยาลัยบูรพา เริ่มในปี พ.ศ. ๒๔๙๒ กระทรวงศึกษาธิการได้จัดตั้ง “โรงเรียน
ฝึกหัดครูชั้นสูง” ขึ้นที่ซอยประสานมิตร อำเภอพระโขนง จังหวัดพระนคร จนถึงปี พ.ศ. ๒๔๙๗ จึงได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น “วิทยาลัยวิชาการศึกษา ประสานมิตร” ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๙๘ ได้ขยายวิทยาเขตออกไปอีก ๒ แห่ง ได้แก่ “วิทยาลัย
วิชาการศึกษา ปทุมวัน” และ “วิทยาลัยวิชาการศึกษา บางแสน”
การจัดตั้งวิทยาลัยวิชาการศึกษาที่บางแสน จังหวัดชลบุรีนี้ ก็เพื่อให้ประชาชนทั้งหลายได้ทราบว่า รัฐบาล
ได้ขยายการอุดมศึกษาออกไปสู่ส่วนภูมิภาคแล้ว วิทยาลัยวิชาการศึกษาบางแสน จึงเป็นสถาบันที่ให้ปริญญาแห่งแรก
ในส่วนภูมิภาค
ดินแดนที่วิทยาลัยวิชาการศึกษา บางแสนตั้งอยู่ในปัจจุบันนี้ เดิมทีเรียกว่า สวนหลวง เป็นที่ดินของ
กรมหมื่นพิชิตปรีชากร ใน พ.ศ. ๒๔๙๘ รัฐบาลโดยกระทรวงการคลังเป็นผู้แทน ได้ซื้อที่ดินสวนหลวง
ด้วยเงิน ๒๕๒,๐๐๐ บาท โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจะตั้งวิทยาลัยวิชาการศึกษาขึ้นในส่วนภูมิภาค ขณะนั้น
เป็นสมัยจอมพล ป.พิบูลสงคราม เป็นนายก
รัฐมนตรีมีพลเอกหลวงพรหมโยธี เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้มีการวางศิลาฤกษ์
วิทยาลัยวิชาการศึกษา บางแสน เมื่อวันที่ ๘ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๘ วิทยาลัยจึงได้ถือเอา วันที่ ๘ กรกฎาคม
เป็นวันสถาปนาวิทยาลัยและมีการเฉลิมฉลองวันสำคัญนี้ทุกปี
ขณะนั้นดินแดนสวนหลวงเป็นที่ขาดการทะนุบำรุง จึงมีต้นไม้ขึ้นรกรุงรังส่วนใหญ่ก็มีต้นมะพร้าว
เมื่อเป็นเช่นนี้จำเป็นจะต้องหาผู้ที่เข้มแข็ง บุกเบิกวิทยาลัยแห่งนี้ พลเอกหลวงพรหมโยธี และ
หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล จึงแต่งตั้งให้ ดร.ธำรง บัวศรี มาเป็นรองอธิการคนแรก และมีอาจารย์
มาช่วยอีก ๖ คน รวม ๗ คน เป็นผู้พัฒนาดินแดนแห่งนี้เป็นรุ่นแรก
วิทยาลัยวิชาการศึกษา บางแสน มีนิสิตรุ่นแรกที่ผ่านการสอบคัดเลือกเป็นชายทั้งสิ้น ๔๑ คน ขณะนั้น
มีอาจารย์ ๗ ท่าน โดย ดร.ธำรง บัวศรี เป็นรองอธิการ และในปี พ.ศ. ๒๕๐๑ มีผู้สำเร็จการศึกษาเป็นรุ่นแรก
จำนวน ๓๕ คน
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ บางแสน พ.ศ. ๒๕๑๗
วิทยาลัยวิชาการศึกษา ได้รับการเปลี่ยนฐานะเป็นมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ โดย
พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒและโอนสังกัดจากกระทรวงศึกษาธิการมาสังกัด
ทบวงมหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ ๒๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๑๗ ซึ่งมีวิทยาเขตทั้งหมด ๘ แห่ง ดังนั้น
วิทยาลัยวิชาการศึกษา บางแสน จึงมีฐานะเป็นมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตบางแสน
เมื่อเป็นมหาวิทยาลัย มีคณะวิชาเพิ่มมากขึ้นจากเดิมที่มีการผลิตบัณฑิตเฉพาะหลักสูตร
การศึกษาบัณฑิต (กศ.บ.) เท่านั้น การผลิตบัณฑิตของมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตบางแสน มีทั้งหมด ๖ คณะวิชา และหน่วยงานเทียบเท่าคณะ ๑ หน่วยงาน คือ บัณฑิตวิทยาลัย ซึ่งทำหน้าที่
ประสานงานการจัดการเรียนการสอนในระดับปริญญาโท โดยเปิดสอนใน ๔ สาขาวิชา ได้แก่
การประถมศึกษา การบริหารการศึกษา ชีววิทยา และจิตวิทยาและการแนะแนว
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตบางแสน แม้จะมีฐานะเป็นมหาวิทยาลัย แต่ก็เป็นเพียงวิทยาเขตหนึ่งเท่านั้น การบริหารงานในรูปแบบวิทยาเขตไม่มีความคล่องตัวและได้รับงบประมาณจำกัด
จึงมีความเคลื่อนไหวของวิทยาเขตต่าง ๆ ที่จะแยกตัวเป็นมหาวิทยาลัยเอกเทศ จนในปี พ.ศ. ๒๕๓๑
คณะรัฐมนตรีมีอนุมัติให้ยกฐานะมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตบางแสน เป็นมหาวิทยาลัยใหม่โดยมีการออกพระราชบัญญัติจัดตั้งมหาวิทยาลัยต่อไป และเมื่อวันที่ ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ จึงได้มีประกาศยกฐานะมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตบางแสน เป็น มหาวิทยาลัยบูรพา โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ ๑๐๗ ตอนที่ ๑๓๑
มหาวิทยาลัยบูรพา พ.ศ. ๒๕๓๓
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วิทยาเขตบางแสน ได้รับการยกฐานะเป็นมหาวิทยาลัยเอกเทศ ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยบูรพา ตั้งแต่วันที่ ๓๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๓ การเปลี่ยนฐานะเป็นมหาวิทยาลัยที่สมบูรณ์แบบ มีนายกสภามหาวิทยาลัย และอธิการบดี เป็นผู้บริหารสูงสุด มีตำแหน่งคณบดีและผู้อำนวยการในหน่วยงานคณะ สำนักและสถาบัน ทำให้การบริหารงานมีความคล่องตัวมากขึ้น หน่วยงานที่มีประกาศในพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งส่วนราชการในมหาวิทยาลัยบูรพา พ.ศ. ๒๕๓๔ ประกอบด้วย
๑. สำนักงานอธิการบดี
๒. คณะพยาบาลศาสตร์
๓. คณะมนุษยสศาตร์และสังคมศาสตร์
๔. คณะวิทยาศาสตร์
๕. คณะศึกษาศาสตร์
๖. บัณฑิตวิทยาลัย
๗. สถาบันวิทยาศาสตร์ทางทะเล
๘. สำนักหอสมุด
มหาวิทยาลัยบูรพาได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่องทั้งด้านกายภาพ บุคลากรและการพัฒนาระบบบริหารงาน
ที่มีประสิทธิภาพ มีการจัดตั้งหน่วยงานใหม่เพิ่มขึ้นและมีการขยายงาน โดยในปี พ.ศ. ๒๕๓๙ ได้จัดตั้งวิทยาเขตสารสนเทศ จันทบุรี ที่จังหวัดจันทบุรี และในปี พ.ศ. ๒๕๔๐ จัดตั้งวิทยาเขตสารสนเทศ สระแก้ว ที่จังหวัดสระแก้ว นอกจากนั้นยังได้
จัดตั้งหน่วยงานภายในอีกหลายหน่วยงาน
ปัจจุบันมหาวิทยาลัยบูรพาจัดการเรียนการสอนทั้งในระดับปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก ในหลากหลายกลุ่มสาขาวิชา ได้แก่ วิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ โดยมีคณะ ๒๗ คณะ และมีสถาบัน สำนัก ศูนย์ และโรงเรียนในสังกัด รวมจำนวน ๔๔ ส่วนงาน มีนิสิตมากกว่า ๔๘,๐๐๐ คน
มหาวิทยาลัยบูรพาเป็นมหาวิทยาลัยชั้นนำ มีภารกิจหลักในการผลิตบัณฑิตที่มีคุณลักษณะเป็นผู้นำ เน้นด้านอุตสาหกรรมและบริการ มีความสามารถในการแข่งขัน ภายใต้คุณธรรมและจริยธรรม ส่งเสริม
การวิจัยเชิงบูรณาการ เพื่อสร้างองค์ความรู้ที่สอดคล้องกับความต้องการของสังคมและมุ่งสู่ความเป็นมหาวิทยาลัยวิจัย ทั้งยังให้บริการทางวิชาการและถ่ายทอดเทคโนโลยีแก่สังคม เพื่อให้เกิดสังคมอุดมปัญญา
ที่สามารถพึ่งพาตนเอง มีคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมที่ดีขึ้น ตลอดจนส่งเสริมให้ส่งเสริมให้สังคม
ภาคตะวันออกตระหนักถึงคุณค่าของศิลปะและวัฒนธรรมและทรัพยากรธรรมชาติให้ดำรงอยู่ต่อไป
มหาวิทยาลัยบูรพามุ่งมั่นที่จะผลิตบัณฑิตเพื่อให้สอดคล้องกับปรัชญาของมหาวิทยาลัยที่ “สร้างเสริมปัญญา ใฝ่หาความรู้ คู่คุณธรรม ชี้นำสังคม”
