อลงกรณ์เจดีย์และอนุสาวดีพระนางเรือล่ม

เป็นเจดีย์ศิลาแลง ทรงกลมแบบลังกา มีบันไดขึ้นบานทักษินทั้ง ๔ ด้าน เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ เสด็จประภาสน้ำตกพริ้ว
พ.ศ. ๒๔๑๙ ได้โปรดเกล้าฯให้ พระยาจันทบุรีสร้างขึ้น ณ เขาสระบาปบริเวณน้ำตกพลิ้ว

และเมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๔ ได้โปรดเกล้าฯให้สร้า้งพระอนุสาวรีย์เป็นรูปปิรามิดด้วยแผ่นอิฐ เพื่อบรรจุอังคารของสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ ที่ทรงเคยเสด็จมา ณ ที่แห่งนี้

ทรงโปรดให้จารึกอักษรข้อความไว้ว่า “ระลึกถึงความรัก แห่งสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชาเทวีอรรคมเหสี ซึ่งเสด็จทิวงคตแล้ว ด้วยเธอได้มาถึงที่นี่เมื่อจุลศักราช ๑๒๓๖ (พ.ศ. ๒๔๑๗) โดยความยินดีชอบใจอนุสาวรีย์นี้สร้างขึ้นโดยจุฬาลงกรณ์บรมราชผู้เป็นราชสวามี อันมีความทุกข์เพราะเธอเป็นอย่างยิ่ง ในจุลศักราช ๒๔๑๓ (พ.ศ. ๒๔๒๔)”

ต่อมาทั้งอลงกรณ์เจดีย์และอนุสาวดีพระนางเรือล่ม ชำรุดทรุดโทรมลงมาก จังหวัดจันทบุรีและกรมศิลปากรจึงร่วมกันบูรณขึ้นใหม่ตามแบบเดิม เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๘ แต่แผ่นดินอ่อนที่จารึกข้อความนี้ไว้ได้สูญหายไปเสียแล้ว

ข้อมูลจาก: http://teeneemuangchan.blogspot.com