ภาคตะวันออก เป็นภูมิภาคย่อยทางตะวันออกของประเทศไทย เดิมถือเป็นส่วนหนึ่งของภาคกลาง อยู่ติดชายฝั่งอ่าวไทยด้านตะวันออก นับเป็นอีกภูมิภาคหนึ่งที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ เนื่องจากเป็นแหล่งอุตสาหกรรม ผลไม้ และอัญมณีของประเทศ

         ลักษณะภูมิประเทศภาคตะวันออก เป็นที่ราบสูงสลับกับภูเขาลูกเตี้ยๆ มีชายฝั่งทะเลที่เรียบยาวและโค้งเว้า มีทิวเขาจันทบุรีอยู่ทางด้านชายฝั่งทะเล
ตะวันออก ทอดตัวไปทางด้านทิศตะวันตก จรดกับทิวเขาบรรทัด ซึ่งเป็นทิวเขาที่เป็นเส้นแบ่งเขตระหว่างประเทศไทยกับประเทศกัมพูชา และมีแม่น้ำสายสำคัญ
อยู่หลายสาย ที่ไหลลงสู่อ่าวไทย ได้แก่ แม่น้ำระยอง แม่น้ำจันทบุรี แม่น้ำประแสร์ แม่น้ำตราด แม่น้ำบางปะกง ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปจะเป็นทิวเขา
ที่ราบลุ่มแม่น้ำที่ราบชายฝั่งทะเล
         – เขตภูเขา ได้แก่ทิวเขาจันทบุรี ตั้งอยู่ตอนกลางของภาควางตัวในแนวภาคตะวันออก-ตะวันตก มียอดเขาสูงสุดคือ ยอดเขาสอยดาวใต้และทิวเขาบรรทัด วางตัวในแนวเหนือ-ใต้ มียอดเขาสูงสุดคือ ตะแบงใหญ่ เป็นภูเขาที่กั้นพรมแดนไทยกับกัมพูชา
         – เขตที่ราบลุ่มแม่น้ำ เป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำอยู่ทางตอนเหนือของภาค อยู่ระหว่างเทือกเขาสันกำแพง และเทือกเขาจันทบุรี
         – เขตที่ราบชายฝั่งทะเลตั้งแต่เทือกเขาจันทบุรีไปจนถึงอ่าวไทยเป็นที่ราบชายฝั่งแคบๆ ที่มีภูมิประเทศสวยงาม และมีแม่น้ำหลายสายไหลผ่าน

         ลักษณะภูมิอากาศ ภาคตะวันออกมีบริเวณพื้นที่ที่เป็นชายฝั่งยาวไปตามแนวอ่าวไทย และทางตอนกลางของภาคที่มีภูเขาสูง ลักษณะเช่นนี้มีอิทธิพล
ต่อภูมิอากาศ จึงทำให้ภาคตะวันออกได้รับลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ผ่านอ่าวไทย เข้าสู่ตอนในของภาค จึงทำให้ลักษณะภูิมอากาศของภาคตะวันออกแตกต่างกัน คือ ทำให้บริเวณชายฝั่งมีฝนตกชุก ส่วนตอนในของภาคมีฝนตกน้อยและเนื่องจากบริเวณน้ำฝนที่แตกต่างทำให้แบ่งภูมิอากาศของภาคตะวันออกได้เป็น
๒ ประเภท คือ แบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน ซึ่งอยู่ทางตอนบนของภาคและแบบมรสุมเมืองร้อนอยู่ทางชายฝั่งตะวันออกของภาค